Tôn kính cha mẹ: thừa nhận tầm quan trọng của các ngài
Tôn kính cha mẹ là thừa
nhận giá trị thực tại và tầm quan trọng của các ngài trong cuộc đời chúng ta
với các cử chỉ cụ thể diễn tả sự tận tụy, tình yêu thương và săn sóc đối với
các ngài. Việc thừa nhận này khiến cho con người sống lâu hạnh phúc. Cả khi
không phải mọi cha mẹ đều tốt lành và mọi tuổi thơ đều thanh thản.
ĐTC Phanxicô đã nói như
trên với mấy chục ngàn tín hữu và du khách hành hương năm châu tham dự buổi gặp
gỡ chung hàng tuần sáng thứ tư hôm qua. Trong số các nhóm hiện diện cũng có một
nhóm 27 tín hữu Việt Nam đến từ Mỹ, và một nhóm 55 nữ tu dòng thánh Phaolô
thành Chartres đang tham dự khóa thường huấn tại nhà mẹ ở Roma, trong đó có một
số các chị đến từ Việt Nam.
Trong bài huấn dụ, ĐTC đã
quảng diễn ý nghĩa điều răn thứ tư dạy thảo kính cha mẹ, dựa trên bốn câu đầu
chương 6 thư thánh Phaolô gửi tín hữu Êphêxô viết rằng: “Kẻ làm con, hãy vâng
lời cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. Hãy tôn kính cha
mẹ. Đó là điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa: để ngươi được hạnh phúc và
hưởng thọ trên mặt đất này. Những bậc làm cha mẹ, đừng làm cho con cái tức
giận, nhưng hãy giáo dục chúng thay mặt Chúa bằng cách khuyên răn và sửa dạy”
(Ep 6,1-4). Ngài nói: “Trong hành trình bên trong Mười Lời của Thiên Chúa, hôm
nay chúng ta tới điều răn thảo kính cha mẹ. Đây là việc tôn kính các bậc sinh
thành. Việc tôn kính đó là gì?”. Cũng theo ĐTC, từ Do Thái ám chỉ vinh quang,
giá trị, dịch sát chữ là “sức nặng”, sự vững chắc của một thực tại. Đây không
phải là vấn đề hình thức bề ngoài, mà là sự thật. Tôn kính Thiên Chúa trong
Thánh Kinh có nghĩa là thừa nhận thực tại của Ngài, tính sổ với sự hiện diện
của Ngài. Điều này cũng được diễn tả với các lễ nghi, nhưng nhất là bao hàm
việc dành cho Thiên Chúa chỗ đứng đúng đắn trong cuộc sống của mình. Tôn kính
cha mẹ như vậy có nghĩa là thừa nhận tầm quan trọng của các ngài cả với các cử
chỉ cụ thể, diễn tả sự tận tụy, tình yêu mến và việc săn sóc các ngài. Nhưng
không phải chỉ có thế thôi.
Tôn kính cha mẹ đưa tới một
cuộc sống lâu dài hạnh phúc
Lời thứ tư có một đặc thái,
đó là điều răn chứa đựng một hiệu quả: “Hãy tôn kính cha mẹ con như tôn kính
Chúa là Thiên Chúa của con đã truyền cho con, để ngày đời con được kéo dài và
con được hạnh phúc trong xứ sở Chúa là Thiên Chúa ban cho con” (Đnl 5,16). Tôn
kính cha mẹ đưa tới một cuộc sống lâu dài hạnh phúc. Từ “hạnh phúc” chỉ xuất
hiện trong Mười Điều Răn liên quan với cha mẹ.
Sự khôn ngoan ngàn đời này
tuyên bố điều mà các khoa học nhân văn đã chỉ biết soạn thảo ra hơn một thế kỷ
nay thôi, đó là dấu vết của tuổi thơ ghi đậm suốt cuộc đời chúng ta. Thường khi
dễ hiểu được là một người đã lớn lên trong một môi trường lành mạnh và quân
bình. Nhưng ta cũng cảm nhận được, nếu một người đến từ các kinh nghiệm bị bỏ
rơi hay bạo lực. Tuổi thơ của chúng ta cũng giống như một vết mực không thể xóa
nhòa được, nó được diễn tả ra trong các sở thích, các kiểu sống, cả khi nếu có
vài người tìm cách dấu kín các vết thương đầu đời của mình.
Nhưng Điều Răn thứ tư còn
nói hơn thế nữa. Nó không đề cập đến lòng tốt của cha mẹ, không đòi hỏi rằng
cha mẹ phải hoàn thiện. Nó nói với một cử chỉ của con cái, không kể đến các
công lao của cha mẹ, và nói lên một điều ngoại thường và giải thoát: cả khi
không phải mọi cha mẹ đều tốt lành và không phải mọi tuổi thơ đều thanh thản,
mọi con cái có thể hạnh phúc, bởi vì việc đạt tới một cuộc sống tràn đầy và
hạnh phúc tùy thuộc nơi việc thừa nhận đúng đắn đối với người đã cho chúng ta
chào đời.
Mẫu gương của các thánh
Tiếp tục bài huấn dụ, ĐTC
nói: chúng ta hãy nghĩ Lời này có thể xây dựng chừng nào đối với biết bao nhiêu
người trẻ đã có các lịch sử khổ đau, và đối với tất cả những ai đã phải đau khổ
trong tuổi trẻ. Nhiều vị thánh - và rất nhiều Kitô hữu – sau một tuổi thơ đau
khổ đã sống một cuộc đời rạng rỡ, bởi vì nhờ Chúa Giêsu Kitô, họ đã hòa giải
với đời sống. Chúng ta hãy nghĩ tới chân phước Sulprizio nhưng tháng tới đây sẽ
là thánh, người thanh niên trẻ người Napoli 19 tuổi này đã kết thúc cuộc sống
hòa giải với biết bao nhiêu khổ đau, với biết bao điều, bởi vì con tim của ngài
đã thanh thản và ngài đã không bao giờ khước từ cha mẹ mình. Chúng ta hãy nghĩ
tới thánh Camillo de Lellis, từ một tuổi thơ hỗn loạn đã xây dựng một cuộc sống
của tình yêu thương và phụng sự. Và chúng ta hãy nghĩ tới thánh nữ Giuseppina
Bakhita, đã lớn lên trong một cuộc đời nô lệ kinh hoàng; hay tới chân phước
Carlo Gnocchi, mồ côi và nghèo khổ; và tới chính thánh Gioan Phaolo II, bị mất mẹ
ngày còn bé. Rồi ĐTC khẳng định: Con người tới từ bất cứ lịch sử nào đều nhận được
từ điều răn này định hướng dẫn đưa tới Chúa Kitô: thật thế nơi Ngài được tỏ lộ
Thiên Chúa Cha đích thật, Đấng cống hiến cho chúng ta việc “tái sinh từ trên
cao” (x. Ga 3,3-8). Các bí ẩn của cuộc sống chúng ta được chiếu sáng, khi ta
khám phá ra rằng từ muôn đời Thiên Chúa đã chuẩn bị cho chúng ta một cuộc sống
là con của Ngài, trong đó mỗi một hành động là một sứ mạng nhận được từ Ngài.
Các vết thương trở thành
các tiềm năng
Các vết thương của chúng ta
bắt đầu trở thành các tiềm năng, khi nhờ ơn thánh chúng ta khám phá ra rằng bí
ẩn đích thật không còn là cái “tại sao” tất cả những điều này đã xảy ra cho
tôi, mà là tất cả những điều xảy ra cho tôi là để “cho ai”? Thiên Chúa đã rèn
luyện tôi cho công trình nào qua lịch sử của tôi? Ở đây mọi sự đều đảo lộn, tất
cả đều trở thành quý báu, tất cả trở thành xây dựng. Kinh nghiệm của tôi, cả
khi có buồn sầu và đau đớn, nhưng dưới ánh sáng của tình yêu, trở thành suối
nguồn cứu độ cho các người khác, cho ai đó như thế nào. Khi ấy chúng ta có thể
bắt đầu tôn kính cha mẹ của chúng ta với sự tự do của những người trưởng thành,
và với sự chấn nhận thương xót các giới hạn của các ngài.
Tôn kính cha mẹ, các ngài
đã cho chúng ta sự sống! Nếu bạn đã xa rời cha mẹ, hãy cố gắng trở về với các
ngài, có lẽ các ngài đã già yếu rồi… Các ngài đã cho bạn sự sống. Thế rồi giữa
chúng ta có thói quen nói các điều xấu xa, cả các lời tục tĩu nữa. Cho tôi xin,
đừng, đừng, đừng bao giờ chửi rủa cha mẹ người khác. Đừng, đừng, đừng bao giờ
lăng nhục mẹ, đừng bao giờ chửi rủa cha. Đừng bao giờ! đừng bao giờ! Anh chị em
hãy quyết tâm như vậy trong lòng đi. Từ hôm nay trở đi tôi sẽ không chửi rủa mẹ
hay cha của ai cả. Các vị đã cho sự sống! Không được chửi rủa các vị.
Cuộc sống tuyệt diệu này đã
được cống hiến cho chúng ta, không áp đặt: tái sinh trong Chúa Kitô là một ơn
cần tiếp nhận một cách tự do (x Ga 1,11-13), và đó là kho tàng của bí tích Rửa
Tội, trong đó hoạt động của Chúa Thánh Thần, chỉ có một Cha duy nhất của chúng
ta là Cha trên trời (x. Mt 23,9; 1 Cr 8,6; Ep 4,6). Xin cám ơn anh chị em.
ĐTC đã chào nhiều đoàn hành
hương hiện diện tại quảng trường. Trong các nhóm nói tiếng Pháp, ngài đặc biệt
chào các thành viên hiệp hội nghiệp đoàn Pays Fertois, cũng như các tín hữu
Tahiti, Luçon, Toulouse à Puy en Velay. Ngài cũng chào các đoàn hành hương Anh
Quốc, Ê cốt, Đan Mạch, Na Uy, Kenya, Nam Phi, Tanzania, Australia, Indonesia,
Malaysia, Philippines, Canada và Hoa Kỳ. ĐTC cám ơn các bài ca của phái đoàn
Indonesia và Australia.
Ngài cũng chào các nhóm nói
tiếng Đức, đặc biệt các học sinh trường trung học Mallinckrodt Dortmund và
Gerhardinger Cham. Ngài nói Thiên Chúa trao ban cho từng người một sứ mệnh. Hãy
rộng mở con tim cho Lời Ngài và để cho Chúa hướng dẫn cuộc sống.
Với các nhóm nói tiếng Tây
Ban Nha, ngài đặc biệt chào các tham dự viên khóa họp của các viện trưởng các
đại chủng viện, nhóm Mục vụ Carreta của HĐGM Tây Ban Nha, và các giáo lý viên
giáo phận Nogales bên Mehico. Ngài cũng chào các đoàn hành hương nói tiếng Bồ
Đào Nha, đặc biệt nhóm hành hương do Đức cha Marcony Vinicius hướng dẫn và nhóm
học sinh trường thánh Ignacio Fortaleza.
Với các nhóm đến từ Trung
Đông, ĐTC nói con cái là món quà Chúa ban, đáng được cha me giữ gìn che chở.
Đàng khác, con cái cũng phải tôn kính săn sóc cha mẹ. Thật không có gì tốt đẹp
hơn là một gia đình đoàn tụ quanh tình yêu thương.
Chào các đoàn hành hương
nói tiếng Ba Lan, ĐTC nói sự hòa hợp giữa cha mẹ trao ban an ninh cho con cái,
dạy cho chúng biết vẻ đẹp của tình yêu thương, lòng trung thành, sự liêm chính,
và làm nảy sinh sự kính trọng và lòng biết ơn vâng lời cha mẹ. Tôi chúc lành
cho các cha mẹ kiếm tìm sự hài hòa và thánh thiện trong gia dình, và các con
cái biết tiếp nhận các nhu cầu của cha me.
ĐTC cũng báo cho mọi người
biết ngày 22 tháng 9 này tại Neampt bên Rumania, chị Veronica Antal, giáo dân
dòng ba Phanxicô, sẽ được phong chân phước vì chị đã bị giết vì đức tin hồi năm
1958. Chúng ta cảm tạ Chúa vì người phụ nữ can đảm này đã dâng hiến mạng sống
làm chứng cho tình yêu đích thật đối với Thiên Chúa và tha nhân.
Trong các nhóm nói tiếng Ý,
ĐTC chào các tu huynh Thánh Tâm Chúa Giêsu và Đức Mẹ, quen gọi là dòng Picpus,
các nữ tu thờ lạy Thánh Thể liên lỉ, các nữ tu Phan Sinh nữ tử Thánh Tâm Chúa
Giêsu và Đức Mẹ, các nữ tu Cát Minh thừa sai, tất cả đang tham dự tổng tu nghị
của các dòng, các chủng sinh trường quốc tế Maria Mater. Ecclesiae Roma, các
tham dự viên đại hội quốc tế giáo dân Cát Minh, cũng như đoàn hành hương của
lực lượng quân đội Slovakia do Đức cha Frantisek Rabek hướng dẫn. Ngài cũng
chào nhóm mục vụ gia đình Modena do Đức TGM Erio Castellucci hướng dẫn và liên
hiệp người mù Italia.
Chào các bạn trẻ, người đau
yếu và các đôi tân hôn, ĐTC khích lệ họ luôn hướng về Chúa Kitô là nơi Thiên
Chúa Cha tự tỏ hiện, và là Đấng giúp tái sinh từ trên cao.
Buổi tiếp kiến đã kết thúc
với Kinh Lạy Cha và ĐTC ban phép lành Tòa cho mọi người.
Linh
Tiến Khải - Vatican
- Mục đích thực sự của việc ăn chay là gì? ( 29/03/2024)
- Sự tự do của con người dưới bóng thập giá Đức Kitô ( 27/03/2024)
- Canh thức vượt qua ( 25/03/2024)
- Chín điều nên biết về Tuần Thánh ( 24/03/2024)
- Năm cách đơn giản để Tuần Thánh trở nên thánh thiện hơn ( 23/03/2024)
- Lễ dâng Tuần thánh ( 22/03/2024)
- Sáu điều tín hữu nên biết về Chúa Nhật Lễ Lá ( 22/03/2024)
- Sự phù phiếm làm thoái hoá chúng ta ( 21/03/2024)
- Đức Giáo Hoàng Phanxicô - Mười một năm nhìn lại ( 19/03/2024)
- Suy niệm về việc Chúa Giêsu chịu đánh đòn ( 15/03/2024)