ĐÀ NẴNG - Ngày
26/7/1644, tại vùng dinh trấn Thanh Chiêm (giáo họ Phước Kiều hiện nay), vị chứng
nhân đức tin đầu tiên của Giáo hội Việt Nam là Thầy giảng trẻ tuổi Anrê Phú Yên
đã đổ máu đào (chịu xử trảm) để tuyên xưng đức tin vào Thiên Chúa và đạo thánh.
Truyền thống đạo đức của tín hữu giáo phận Đà Nẵng luôn hướng về linh địa Phước
Kiều thắm máu đào anh dũng của vị chứng nhân đức tin trẻ tuổi để cử hành lễ giỗ
hằng năm, tôn vinh gương tử đạo của Người. Đặc biệt, từ năm thánh 2000, khi Đức
Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II tôn phong Thầy giảng Anrê Phú Yên lên bậc Chân
Phước, ngày 26/7 thường xuyên được cử hành trọng thể cùng với tước hiệu được
giáo phận Đà Nẵng tôn vinh Người là vị Quan Thầy của giáo lý viên giáo phận và
ngày này hằng năm cũng được chọn là ngày hành hương về linh địa Phước Kiều. Từ
năm 2011, khi Đức cha Giuse Châu Ngọc Tri nâng nhà nguyện Phước Kiều lên hàng
Đền Thánh dâng kính Chân Phước Anrê Phú Yên, ngày 26/7 cũng chính thức được coi
như ngày hành hương của giáo phận về Đền thánh Anrê Phú Yên Phước Kiều; đồng
thời cũng là ngày hội ngộ truyền thống của giáo lý viên giáo phận. Chân phước
Anrê Phú Yên cũng đã được Hội Đồng Giám Mục Việt Nam chọn làm bổn mạng cho giáo
lý viên.
Ngày 26/7 năm
nay mang một ý nghĩa đặc biệt hơn khi Bản quyền giáo phận, Đức cha Giuse Đặng
Đức Ngân quyết định chọn Đền thánh Phước Kiều làm địa điểm hành hương Năm Thánh
duy nhất của giáo phận và mời gọi cộng đoàn dân Chúa hành hương về Phước Kiều
trong ngày sinh nhật trên trời của vị Chân Phước tử đạo Anrê Phú Yên. Những
tuần lễ tiếp theo ngày công bố Năm Thánh tại giáo phận Đà Nẵng, Đền Thánh Anrê
Phú Yên đã đón nhiều đoàn hành hương trong và ngoài giáo phận đến kính viếng và
lãnh nhận ơn toàn xá; đặc biệt khuôn viên và cảnh quan khu vực Đền cũng được tu
sửa thoáng rộng và trang nghiêm để có thể tiếp đón các đoàn hành hương và tổ
chức đại lễ trước tiền đường và cũng để có chỗ cho nhiều giáo dân tham dự hơn.
Nơi đón khách hành hương ngay sát tỉnh lộ 608 cũng được chỉnh trang lại với
việc di dời ngôi nhà rường vào chính giữa khuôn viên, mặt sân được bê tông hóa
hoàn toàn để có thể tổ chức đại hội giáo lý viên giáo phận.
Ngày hành
hương năm Thánh dịp lễ kính Chân Phước Anrê Phú Yên với chủ đề là chính lời
tuyên xưng của Đấng Chân Phước: “Hãy giữ nghĩa cùng Chúa cho
đến hết hơi, cho đến trọn đời”, được bắt đầu khá sớm với sự quy tụ
của các anh chị em giảng viên giáo lý từ các giáo xứ, giáo họ tham dự đại hội
Giáo lý viên giáo phận.
Đại hội Giáo lý viên Giáo phận
Từ sáng sớm
ngày 26/7/2018, tại địa điểm đón tiếp của Đền thánh Phước Kiều, ban tổ chức đã
tất bật cho công tác chuẩn bị ngày đại hội với sự cộng tác tích cực và vui vẻ
của các thầy chủng sinh về nghỉ hè. Khi các đoàn giáo lý viên bắt đầu tiến vào đã
được các thầy tiếp đón, thăm hỏi, hướng dẫn, trao mũ và phù hiệu hành hương… Đại
hội năm nay có khoảng hơn 300 giáo lý viên và huynh trưởng của các đoàn
Thiếu Nhi Thánh Thể, Hùng Tâm Dũng Chí, các chị em đệ tử của các hội dòng trong
giáo phận tham dự.
Đại hội bắt
đầu lúc 8g15 với những trò chơi khởi động do một thầy phụ trách. Chương trình
gồm các phần: (1) Học hỏi về chủ đề do cha Trưởng ban Giáo lý đức tin giáo phận
phụ trách; (2) Thảo luận theo tổ/nhóm của các tham dự viên; (3) Nghi thức sám
hối và bí tích hòa giải; (4) Báo cáo đúc kết của phần thảo luận. Nghi thức “Sai
đi” do chính Đức Giám mục giáo phận chủ sự vào cuối thánh lễ kính Chân Phước
Anrê.
Cha Phêrô
Trần Đức Cường - Đặc trách Giáo lý đức tin đã trình bày đề tài “Sống tinh thần
chủ đạo qua di ngôn của Chân phước Anrê Phú Yên”. Bài thuyết trình của
ngài với 4 phần chính:
(1) Những tiếng nói đầu đời: Mô
tả lại bối cảnh lịch sử Việt Nam thời Anrê Phú Yên, kể lại vai trò quan trọng
của mẹ Chân phước Anrê, một Kitô hữu nhân đức đã chăm lo cho Anrê về đức hạnh
lẫn học vấn.
(2) Lời tuyên xưng đức tin: Cha
Phêrô dẫn các tham chiếu lịch sử để mô tả bối cảnh cha Đắc Lộ rửa tội cho Anrê
Phú Yên và kết luận với bút tích của cha Đắc Lộ: “Đúng ba năm trước khi chết,
mẹ thày dẫn thày đến cho tôi, và tôi được hạnh phúc rửa tội cho thày”. Và với
dữ kiện “3 năm” này, cha Phêrô đã liên kết hạnh tích của Chân Phước Anrê Phú
Yên với thời kỳ 3 năm của cuộc đời Chúa Giêsu từ khi đi rao giảng đến khi chịu
chết.
(3) Lời cam kết của một Thầy Giảng: Nhắc lại việc cha
Đắc Lộ ngày ấy đã thấy trước nhu cầu truyền giáo và rút kinh nghiệm truyền giáo
ở Đàng Ngoài, trong những lần trở lại ở Đàng Trong, cha đã quy tụ 10 thanh niên
sốt sắng nhiệt thành để thành lập hội Thày giảng, trong số đó có Anrê Phú Yên.
Hội này cam kết sống độc thân, khó nghèo và vâng phục người đại diện Giáo hội.
Các thầy có đời sống chung cộng đoàn gần nhà các cha, phụ giúp các cha trong
việc giảng dạy giáo lý, rửa tội tân tòng, thăm viếng giáo dân…
(4) Những lời nói sau cùng của Chân Phước An-rê Phú Yên trước khi
bị hành hình. Kết thúc phần trình bày, cha Phêrô đã đưa ra 2
câu hỏi để các nhóm thảo luận.
Trong phần đúc kết, sau khi các nhóm lần lượt trình bày tóm lược ý kiến thảo luận, cha Phêrô cũng đưa ra lời tổng kết được ghi nhận được từ các nhóm. Sau đó, ngài cũng nhắc đến đề nghị mà giáo lý viên đã nêu lên trong các đại hội trước như cần có một chương trình giáo lý chung cho giáo phận song đến hôm nay vẫn chưa có để triển khai. Tuy nhiên, cha cũng thông báo cho các tham dự viên những tiến triển công việc mà ban giáo lý đang thực hiện để cho ra một chương trình giáo lý cho giáo phận.
Thánh lễ kính Chân phước Anrê Phú Yên
Từ đầu giờ
chiều, cộng đoàn dân Chúa từ các giáo xứ, giáo họ trong toàn giáo phận đã có
mặt tại khuôn viên nhà đón tiếp và Đền thánh Anrê Phú Yên với những việc
đạo đức quen thuộc cho ngày hành hương: viếng Đền thánh, lãnh nhận bí tích hòa
giải, cầu nguyện trước thánh tích và tượng Chân Phước tử đạo.
16 giờ 45,
cuộc kiệu rước thánh tích của Chân Phước Anrê đã khởi đi từ Đình đón tiếp vào
đến lễ đài tại tiền đường Đền Thánh trong lời dẫn lễ và tiếng trống kèn rộn
vang của đội kèn tây giáo xứ Trà Kiệu. Trước khi bắt đầu thánh lễ, đoàn múa
hoạt diễn của Giáo lý viên Hòa Khánh tóm lược cuộc đời và cuộc tử đạo của Chân
Phước Anrê Phú Yên. Sau đó, Đức cha Giuse Đặng Đức Ngân, Giám mục Giáo phận đã
chủ sự thánh lễ đồng tế cùng với khoảng 50 linh mục.
Mở đầu thánh lễ,
Đức cha ôn lại một sự kiện lịch sử cách đây 374 năm (26/7/1644-2018), tại
Gò Xử nơi đây, vị chứng nhân đức tin đầu tiên của Giáo hội Việt Nam đã dâng
mạng sống làm chứng cho đức tin Công giáo. Ngài mời gọi cộng đoàn phụng vụ
hướng tâm tình người con thảo để cảm nhận đức tin và tình yêu Chúa nung
cháy tâm hồn, trở nên chứng tá lòng tin mến Chúa nơi đời sống mỗi người.
Trong bài
giảng, Đức Cha lược lại lịch sử hơn 300 năm truyền giáo của Giáo Hội Việt Nam
với hơn 130 ngàn anh hùng tử đạo dám hy sinh mạng sống vì đức tin, trong
đó có 117 vị đã được Giáo hội nâng lên bậc thánh và sau đó là Chân Phước Anrê
Phú Yên. Các vị là gia sản vô cùng lớn lao của Giáo hội cùng với sức sống của
đức tin không lay chuyển đã thâm nhập vào tâm hồn dân Chúa mọi thời. Các thánh
tử đạo dù phải chịu tất cả các khổ hình tàn bạo nhất, vẫn bảo toàn đức
tin, các vị không chống lại xã hội đương thời mà chỉ muốn biểu lộ tình yêu
trong đức tin. Nhờ ơn Chúa, các vị đã thắng mọi trở lực. Đức cha trích lời
giảng của Thánh Giáo Hoàng Gioan Phao-lô II trong ngày lễ phong thánh cho 117
vị tử đạo tại Việt Nam (19/6/1988): “Hỡi Kitô hữu Việt Nam, chúng
tôi có thể nói rằng máu của các thánh tử đạo là cho anh chị em, là nguồn ân
sủng để tăng trưởng đức tin. Nơi anh chị em, đức tin của cha ông chúng ta được
thông truyền cho những thế hệ mới. Đức tin này là nền tảng giúp anh chị em vừa
trung thành với quê hương Việt Nam vừa tiếp tục là những môn đệ đích thực của
Chúa Kitô”.
Từ trích dẫn
trên, vị chủ chăn giáo phận mời gọi mọi tín hữu ngày nay tìm thấy sức mạnh đỡ
nâng, nối gót cha ông để dù sống trong hoàn cảnh nào cũng trung thành với đức
tin, với Chúa và với Giáo hội. Tử đạo hôm nay là sống chu toàn bổn phận hằng
ngày. Hãy để Lòng Thương Xót Chúa chạm đến tâm hồn mỗi người, đến lượt mỗi
người cũng có thể trở nên dấu chỉ của lòng thương xót Chúa cho anh chị em là
sống giây phút của mình mỗi ngày để làm nổi lên chân dung của Đức Kitô giữa
dòng đời hôm nay, là sống sự thật vượt qua những cái ảo hôm nay, là bước đi
trên đường sự thật của tình yêu, của niềm hy vọng. Đức cha nhấn mạnh: “Sống niềm vui Tin Mừng cũng chính là tử đạo
mỗi ngày… Làm chứng cho Tin Mừng không dành riêng cho ai, làm chứng bằng
hành động, bằng việc làm bác ái, bằng cả cuộc sống của mình, mỗi người chúng ta
trở thành tông đồ của lòng thương xót mỗi ngày”.
Sau khi rước
lễ, cộng đoàn cùng nhau đọc kinh kính Chân Phước Anrê Phú Yên (theo bản Kinh
mới được chỉnh sửa và chuẩn ấn của Bản quyền giáo phận Đà Nẵng), và sau lời
nguyện hiệp lễ, Đức Giám mục đã trao Chứng chỉ hoàn thành khóa đào tạo
Giáo lý viên cho 34 anh chị giáo lý viên trong nhiều giáo xứ khác nhau của giáo
phận đã hoàn thành chương trình đào tạo Giáo Lý viên trong thời gian từ năm
2010–2016 do cha Giuse Nguyễn văn Thú, nguyên Trưởng Ban Giáo lý Đức Tin tổ
chức, mỗi khóa kéo dài trong 3 năm với 12 môn học được các linh mục trong giáo phận
trực tiếp giảng dạy.
Cuối lễ là
tiết mục đồng diễn “Anrê Phú Yên, người chứng chân anh hùng”, nêu bật lên mẫu
gương cho các tín hữu hôm nay. Tiếp theo, cha Phaolô Maria Trần Quốc Việt - Đại
diện Giám mục đã thay mặt ban tổ chức Năm Thánh bày tỏ lòng biết ơn Đức cha,
quý cha và cộng đoàn; cám ơn cha Giuse Nguyễn Thanh Tùng, quản nhiệm Đền thánh
và các ban ngành từ nhiều giáo xứ góp tay tôn tạo Đền trong thời gian ngắn, làm
cho không gian ngày càng đẹp hơn. Cha cũng cám ơn quý cha trong hạt Hội An và hạt
Trà Kiệu đã sưởi ấm tâm hồn khách hành hương qua Bí tích Hòa giải; cám ơn hơn
300 giáo lý viên đến sinh hoạt tại đây cả ngày, làm cho không gian ấm áp; và cả
Ban Truyền Thông, các Đoàn Hùng Tâm Dũng Chí, Thiếu Nhi Thánh Thể, Hướng Đạo
cũng như các giáo xứ đã cộng tác trong diễn nguyện, nghi lễ phụng tự và
các phần việc trong ngày hành hương này. Cha Đại diện cũng cám ơn chính quyền
và các anh em phụ trách an ninh trật tự. Cuối cùng, cha trích lời Chân
Phước Anrê Phú Yên để cầu mong tất cả cộng đoàn: “Chúng ta hãy giữ nghĩa cùng
Chúa Giêsu cho đến hết hơi, cho đến trọn đời”.
Đức cha Giuse
cũng thông báo với cộng đoàn về thánh lễ bế mạc Năm Thánh Giáo phận Qui Nhơn
được tổ chức cùng ngày hôm nay và cha Tổng Đại diện cùng cha Chánh văn phòng
TGM đã thay mặt ngài và giáo phận tham dự các nghi lễ tại Giáo phận Qui Nhơn.
Đức cha cũng có lời khích lệ cha quản nhiệm Đền thánh đang nhận trách nhiệm tôn
tạo Đền và mời gọi cộng đoàn gia tăng tâm tình yêu mến, cầu nguyện với Chân
Phước Anrê Phú Yên, quảng đại cộng tác với nhau để xây dựng Đền như dấu chỉ của
tình hiệp nhất yêu thương, phục vụ và chia sẻ với nguyện ước Đến thánh sẽ là
địa điểm cuốn hút các nơi về đây, tạo vẻ đẹp và dấu ấn đức tin dân Chúa giáo
phận Đà Nẵng. Tạ ơn Chúa và cám ơn nhau để có những gì tốt đẹp của ngày hôm nay!
Đức cha chủ
tế đã ban Phép lành trọng thể với ơn toàn xá, nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ
Trà Kiệu, hai Thánh Phêrô và Phaolô tông đồ, các thánh tử đạo Việt Nam
cùng với Chân Phước Anrê Phú Yên. Tiếp theo là bài ca Kinh Hòa Bình được cất cao
cùng những ánh nến lung linh trên tay người tham dự. Sau cùng, Đức Giám mục giáo
phận cử hành nghi thức “Sai đi” với lời mời gọi từng thành phần trong cộng đồng
giáo phận: linh mục, tu sĩ, các gia đình, các bạn trẻ, giáo lý viên, những
người đau khổ; và lời thân thưa của cộng đoàn cùng ánh nến dâng cao: “Vì con muốn làm men, muốn làm muối ướp cho mặn đời. Vì con muốn
liều thân đem Tin Mừng đi khắp nơi”.
Kết thúc
thánh lễ và mọi nghi thức, cộng đoàn hướng về hang đá Đức Mẹ Trà Kiệu dâng lời
ca nguyện cầu cho giáo phận, nài xin Mẹ gìn giữ và Ban muôn ơn cho đoàn con cái
sống xứng đáng ơn gọi làm chứng nhân Tin Mừng trong môi trường sống và làm việc
của mình .