Hàng ngàn di dân Trung Mỹ hy vọng được
hưởng quy chế tị nạn ở Hoa Kỳ hiện đang ở Tijuana, Mexico thấy rằng thực tế khó
khăn hơn nhiều so với tưởng tượng của họ. Một số người đến xin tạm trú tại Casa del Migrante (Ngôi nhà Di dân) do
các cha Dòng Scalabrini điều hành.
Các cha Dòng thừa sai Scalabrini đã
cung cấp nơi tạm trú và các dịch vụ khác cho những người bị trục xuất và di dân
ở Tijuana, Mexico từ 31 năm nay. Từ khi có đoàn di dân từ Trung Mỹ, đa số những
người mà các cha phục vụ hiện nay là nhóm di dân này.
Trong cuộc trao đổi với Vativan News,
cha Pat Murphy dòng Scalabrini đã nói về tình hình của các di dân hiện nay, về các
dịch vụ tại Casa del Migrante và về triển
vọng đạt được mục tiêu của họ là nhận được quy chế tị nạn tại Hoa Kỳ.
Lý do người di cư bỏ nhà ra đi
Cha Murphy giải thích rằng 90% những
người được Casa del Migrante tiếp nhận
là những người bị Hoa Kỳ trục xuất. Từ khi có đoàn người di dân Trung Mỹ đến,
70% số người tạm trú tại Casa del
Migrante hiện là di dân Trung Mỹ đang chờ đợi xin tị nạn tại Hoa Kỳ. Nhiều
người trong số họ rời khỏi đất nước vì tình trạng bạo lực và không có cơ hội cải
thiện cuộc sống. Một số con cái của họ, mới 13, 14 tuổi, đã phải đối mặt với việc
buộc phải tham gia các nhóm tội phạm địa phương. Các chủ doanh nghiệp không còn
chịu đựng nổi đòi hỏi phải nộp “các khoản thuế không chính thức” cho bọn tội phạm
có tổ chức. “Bạn không thể kiếm được 50 đô la một ngày rồi phải nộp 25 đô la cho
các tổ chức tội phạm”, cha nói. “Mọi người ra đi vì họ muốn có nhiều cơ hội hơn
trong cuộc sống”.
Casa del Migrante tiếp nhận các di dân sau khi họ đã nhận được những dịch vụ ban đầu tại
các trại tạm cư khác. Cha Murphy ghi nhận rằng những người này “rõ ràng là mệt
mỏi”, một số người bị gãy xương và suy dinh dưỡng.
Triển vọng tị nạn tại Hoa Kỳ
Những người này ra đi “với ảo tưởng” rằng
chỉ trong vài ngày sẽ được hưởng quy chế tị nạn ở Hoa Kỳ, cha Murphy nói. Đã có
2.000 người ra đi, hầu hết trong số này đến từ Mexico, chờ đến lượt họ. Bây giờ
con số này đã là 5.000 người. Cha Murphy nói rằng mỗi ngày chính quyền ở biên
giới phải xử lý từ 40 đến 80 yêu cầu tị nạn tại biên giới Tijuana giáp với California.
“Họ rất thiếu thông tin”, cha nói tiếp, “họ không biết thực tế là 95% trong số
họ sẽ chẳng bao giờ được tị nạn”. Lý do là vì họ thiếu tài liệu chứng minh mình
là nạn nhân. Những người có con mà không mang theo giấy khai sinh sẽ bị tách ra
ở biên giới Hoa Kỳ vì không có bằng chứng họ là cha mẹ của đứa bé.
Thay đổi giấc mơ
Khi người di cư chờ đợi và tìm hiểu tiến
trình tị nạn tại Hoa Kỳ mất nhiều thời gian như thế nào, nhiều người đã “nhanh
chóng thay đổi quan điểm”, cha Murphy nói. “Một khi nhận ra không dễ dàng có được
quy chế tị nạn và phải chờ đợi trong nhiều tháng, họ bèn thay đổi giấc mơ Mỹ thành
giấc mơ Mexico”. Casa del Migrante hiện
đang phụ trách một chương trình của Liên hợp quốc để giúp đỡ di dân quyết định
xin tị nạn ở Mexico. Chương trình này cũng cung cấp một “loạt dịch vụ khá đầy đủ”,
cha Murphy kể. Di dân có thể tham khảo ý kiến của luật sư, nhà tâm lý học,
nhân viên xã hội hay bác sĩ, và họ có thể tìm việc làm thông qua văn phòng tuyển
dụng. Họ có ba ngày để lập kế hoạch. Nếu họ tìm được việc làm, họ có thể ở lại
lâu hơn một chút. Cha Murphy cho biết hiện đang có “100.000 việc làm” trong các
nhà máy trả lương thấp. Mặc dù mức lương thấp, nhiều người vẫn có thể tiết kiệm
để đủ tiền mua một căn hộ.
(Vatican News, 5/12/2018)
Minh Đức